Η έρευνα του Νίκου Καραβίδα με τίτλο : “Bracing for Adolescent Idiopathic Scoliosis (AIS) and Scheuermann Kyphosis: The issue of overtreatment in Greece”, δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2016 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Scoliosis and Spinal Disorders (Pubmed indexed). Πρόκειται για την έρευνα που ο ίδιος πρώτη φορά παρουσίασε στο Ετήσιο Συνέδριο της Society on Scoliosis Orthopedic and Rehabilitation Treatment (SOSORT), τον Μάιο του 2015 στο Κατοβίτσε της Πολωνίας.
Σκοπός της έρευνας ήταν να αναδείξει το πρόβλημα της μη αναγκαίας θεραπείας (overtreatment) με κηδεμόνα σε άτομα με Εφηβική Ιδιοπαθή Σκολίωση και Κύφωση. στην Ελλάδα. Οι διεθνείς επιστημονικές κοινότητες SOSORT και SRS στις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες τους επισημαίνουν τις ενδείξεις εφαρμογής κηδεμόνα, οι οποίες είναι:
Εφηβική Ιδιοπαθής Σκολίωση
- Γωνία Cobb > 25 μοίρες (25-45 μοίρες), σε στάδιο ανάπτυξης Risser 0-3
Κύφωση Scheuermann
- Κυφωτική γωνία 55-80 μοίρες, σε στάδιο ανάπτυξης Risser 0-3, με ακτινολογικά ευρήματα νόσου του Scheuermann (σφηνοειδής παραμόρφωση των σπονδύλων, όζοι του Schmorl)
Τέλος θεραπείας με κηδεμόνα
- Σταδιακή αφαίρεση του κηδεμόνα σε στάδιο ανάπτυξης Risser 4 (2 περίπου χρόνια μετά την πρώτη έμμηνο ρύση στα κορίτσια)
Συνολικά αναλύθηκαν 167 ασθενείς (126 κορίτσια-41 αγόρια, 118 με σκολίωση – 49 με κύφωση) , που πληρούσαν τα κιρτήρια εισόδου στην έρευνα, τα οποία είχαν οριστεί ως 9-18 έτη και σύσταση για κηδεμόνα για σκολίωση ή κύφωση.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ένα πολύ υψηλό ποσοστό overtreatment (42.5% – 71/167 άτομα). Τα ποσοστά ήταν παρόμοια για το γκρουπ της σκολίωσης (43.2% – 51/118 άτομα) και της κύφωσης (40.8% – 20/49 άτομα).
Για το γκρουπ της σκολίωσης, 27 άτομα (22.8%) είχαν γωνία Cobb λιγότερο από 25 μοίρες, 12 άτομα (10.2%) έβαλαν τον κηδεμόνα μετά το στάδιο ανάπτυξης Risser 4 και άλλα 12 άτομα (10.2%) δεν έβγαλαν τον κηδεμόνα όταν έπρεπε και συνέχιζαν να τον φοράνε ακόμα και μετά το τέλος της οστικής τους ανάπτυξης. Χαρακτηριστικό της κακής χρήσης των ενδείξεων εφαρμογής του κηδεμόνα ήταν το γεγονός πως 8 άτομα είχαν γωνία Cobb <20 μοίρες, σε στάδιο ανάπτυξης Risser 5, κι όμως ο γιατρός τους σύστησε εφαρμογή κηδεμόνα.
Για το γκρουπ της κύφωσης, 11 άτομα (22.5%) δεν είχαν κύφωση Scheuermann και ακτινολογικά ευρήματα, 3 άτομα (6.1%) έβαλαν τον κηδεμόνα πρώτη φορά μετά το στάδιο ανάπτυξης Risser 4 και 6 άτομα (12.2%) δεν έβγαλαν τον κηδεμόνα όταν έπρεπε και συνέχισαν να τον φοράνε ακόμα και μετά το τέλος της οστικής τους ανάπτυξης.
Το συμπέρασμα που προκύπτει από την παρούσα έρευνα είναι πως στην Ελλάδα γίνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό κατάχρηση του κηδεμόνα, σε άτομα που δεν έχουν ένδειξη εφαρμογής του. Οι πιθανές αιτίες είναι:
- Η άγνοια των κατευθυντηρίων οδηγιών των διεθνών επιστημονικών κοινοτήτων SRS και SOSORT από μεγάλη πλειοψηφία του ιατρικού κόσμου. Χαρακτηριστικό του γενικευμένου προβλήματος είναι το γεγονός πως η σύσταση για την εφαρμογή κηδεμόνα στα άτομα που συμπεριλήφθησαν στην έρευνα, έγινε από 34 γιατρούς από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
- Η άγνοια της αποτελεσματικότητας των Ειδικών Φυσικοθεραπευτικών Ασκήσεων για την Σκολίωση (Physiotherapeutic Scoliosis Specific Exercises – PSSE), που πλέον αναγνωρίζονται από τις διεθνείς επιστημονικές κοινότητες σαν το πρώτο βήμα αντιμετώπισης της Εφηβικής Ιδιοπαθούς Σκολίωσης με γωνία Cobb <25 μοίρες.
- Κερδοσκοπικοί λόγοι
Είναι αυτονόητο πως η μη αναγκαία θεραπεία με κηδεμόνα μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά ψυχολογικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα στα παιδιά και την οικογένεια τους και σίγουρα θα πρέπει να αποφεύγεται.